Koronavirüs salgını nedeniyle tüm yerkürede ve memleketimizde bütün spor aktiflikleri ertelenmişti. İlerleyen vakitle salgının kısmen de olsa denetim altına alınması spor tertiplerinin yine başlamasını da gündeme getirdi. Velev TFF yaptığı açıklamayla 12-13-14 Haziran’da liglerinin başlayacağının sinyalini dahi verdi. Hususla ilgili bir yazı yazan Hürriyet müellifi Osman Müftüoğlu sürecin külliyen denetim altına alındığından emin olana kadar futbol dahil hiçbir sportif aktifliğin yapılmaması tarafında ikazda bulundu.
Osman Müftüoğlu’nun Hürriyet’te nokta alan yazısı şu biçimde:
Salgının en çok etkilediği yerlerden biri de sportif etkinlikler oldu.
Pandemi sebebiyle yerkürenin çabucak her tarafında bu tıp etkinlikler yasaklandı. Sportif aktifliklerin ve doğal ki öncelikle futbolun yalnızca o sporları yapanlarla sonlu olduğunu düşünmek mümkün değil. Muazzam bir seyirci kitlesi, inanılmaz bir yazılı ve manzaralı medya tertibi ile dev bir ekonomik faaliyetin de sürdüğü bir alan bu.
Bilindiği üzere başlangıçta müsabakaların seyircisiz oynanması üzere bir tedbirle yola çıkıldı. Lakin görüldü ki bu tedbir, seyircileri korusa bile sporcuları (mesela futbolcuları, antrenörleri ve velev yöneticileri) muhafazaya yetmiyor. Neticede de haklı olarak sportif müsabakalar külliyen durduruldu. Bulunduğumuz noktaya bakıp iyimserliğe kapılmamalıyız. Salgının kısmen de olsa denetim altına alınması futbol vb sportif müsabakaların seyircisiz de olsa tekrar başlatılması manasına gelmiyor.
Sürecin net ve açık denetim altına alındığından emin olana kadar futbol dahil hiçbir sportif aktiflik yapılmamalı. Yoksa bir ‘korona golü’ yiyip meydandan mağlubiyetle ayrılmamız hiç sürpriz olmaz.
BİR IKAZ: AVM’LER AÇILSIN MI AÇILMASIN MI
NET ve açık olmasa da maçın 2. devresini de biz önde götürüyor, virüse karşı üst üste ve farklı cephelerde başarılı sonuçlar alıyoruz. Lakin daha evvel de ısrarla belirttiğim üzere, bu maç bitmedi. Uğraşımız hakem bitiş düdüğünü çalana, yani ‘Sağlık Bakanımız maçı kesin bir galibiyetle tamamladığımızı ilan edene kadar’ sürecektir.
Bana nazaran bu değerli maçı kazanmamızda tesirli olabilecek kıymetli kararlardan biri de AVM’lerin açılıp açılmaması sorusunun yanıtıdır. Daha da değerlisi, AVM’lerin nasıl ve ne hengam açılacağı sorularına verilecek akıllı yanıtlardadır.
Şayet ‘AVM’lerden gereksinimlerimiz yanında korona virüsleri de satın almayı’ düşünmüyorsak, bu kararı çok önemli biçimde gözden geçirmek zorundayız.
BİR HABER: KRONİK MARAZLAR ARTIK NEDEN ÇOK KIYMETLI
BİLİYORUZ ki virüsü kapan herkesin illete yakalanması mümkün. Ve öğrendik ki kronik bir illeti olanlarda hastalık hem daha kolay yerleşiyor, hem de daha ağır seyrediyor.
Ağır bakıma yatırılan velev entübasyon uygulanmak zorunda kalan ve neticede maatteessüf kaybedilen COVID-19 hastalarının birçok tıpkı devirde ek bir kronik illeti olanlar.
Biliniyor ki bu illetlerden birine yahut birkaçına yakalananlar virüsle ve yarattığı neticelerle savaşta gereğince başarılı olamıyorlar. Virüsün oluşturabileceği fırtınalara direnemiyorlar.
Evet neden? Karşılığı alttaki kutuda…
BIRINCI SORUSU: KRONİK ILLETLER BİZE NE YAPAR
KRONİK hastalıklar her yaşı ilgilendiren lakin en çok da orta ve ileri yaşları tehdit eden sıhhat meseleleridir. Ortak özellikleri çabucak hepsinde hafif, orta yahut yüksek yoğunluklu bir ‘kronik iltihaplanma’ halinin de bulunmasıdır.
Neredeyse tamamında vücutla o hastalık arasında yıllarca ve bazen de ömür uzunluğu sürebilen bir tıp ‘düşük yoğunluklu savaş’ yaşanıyor. Ne acı ki o savaşta vücut teslim olmasa da galip gelmeyi, yani savaşı kazanıp illeti defedebilmeyi, özetle süreci ‘şifa’ ile neticelendirmeyi beceremiyor. Illetle vücut arasındaki bu savaş için için yanan bir yangın üzere (kronik inflamasyon/iltihap) sürüp gidiyor.
2. SORUYA GELİNCE: KRONİK ILLETIN TEDAVİSİ YOK MU
KRONİK hastalıkların tedavisinde çağdaş tıbbın da umumide eli kolu bağlı. Önemli bir şeyler yapamıyor. Lakin yeniden de en azından süreci ‘şifayla’ neticelendiremese de ‘salah ile’ yani bir tıp ‘iyilik hali’ ile denetim altında tutmaya çalışıyor.
Şeker hastasıysanız diyabet hapları, kalp-damar hastasıysanız kolestrol tabletleri, hipertansiyonluysanız antihipertansif ilaçlarla size yardımcı olmaya çalışıyor. Tıpkı devirde da beslenmeniz, uykunuz, aktiviteniz, ruhsal meseleleriniz, çokça kilolarınızla ilgili bir seri tedbirler uyguluyor. Sizi kirli havanın, sigaranın, alkolün, öbür toksik hususların, besin eklerinin zararlarından müdafaaya uğraş ediyor.
ÜÇÜNCÜ SORUYA GELİNCE: HANGİLERİ KRONİK HASTALIK SAYILIYOR
UZUN süren, ‘tam şifa ile’ güzelleşmesinde başarılı olunamayan marazların acilen tamamını kronik hastalık şemsiyesinin altına yerleştirmemiz mümkün. Sürece bu türlü bakarsak listeye gözdeki katarakt ve sarı nokta marazlarını, had sistemindeki Parkinson illeti, Alzheimer illeti, multiple sklerozu, bağışıklık marazlarını yani çölyak marazı, otoimmün illetler, romatizmal kimi meseleler ve sairlerini eklemek yani listeyi uzatmak mümkün lakin laf konusu ‘koronavirüs riski’ olduğunda o listeyi daha da kısa tutmak lazım.
Kısa listeyi yandaki/alttaki kutuda görebilirsiniz…
DEĞERLI HABER: COVID-19’DA RİSKİ ARTTIRAN MARAZLAR
* Şeker illeti
* Hipertansiyon
* Kanserler
* KOAH
* Kalp ve damar marazları
* Kronik organ zayıflıkları (nefritler, hepatitler)
* Kronik vaskülit illetleri
* Obezite
* Bağışıklık yetmezliği illetleri
ÜZÜCÜ HABER: MURAT DİLMENER’İ KAYBETTİK
KORONAVİRÜS pandemisi memleketimizin efsane öğretmeni, harika doktor ve insan profesör hekim Murat Dilmener’i de aramızdan aldı. Murat Imam iç marazları yerinin kıymetli bilim kişilerinden biri idi. Kederli ailesi, hastaları, mekteplileri ve meslektaşlarına baş sıhhati ve sabır diliyorum. Allah’ın rahmeti üzerine olsun. Huzur içinde uyusun…
